GİGDER’in geçen ay tanıtımını yaptığı ve yabancı yatırımcıların eğilimlerini ortaya koyan araştırmanın ikinci kısmı yayınlandı. Bilgilere nazaran, Türkiye’de gayrimenkul satın alanların memnuniyet oranı 83,2 olurken, yatırımlarından mutlu olan ülkeler sıralamasında birinci sırayı 95,8 ile Cezayir aldı. Onu 92,6 ile Rusya, 92 ile Almanya, 91,7 ile İngiltere, 89,7 ile Ürdün, 86,5 ile Irak, 76,9 ile İran, 66,7 ile Suudi Arabistan izledi.
Araştırmaya katılan iştirakçilerin 70,2’si ise Türkiye’de yeni bir gayrimenkul yatırımına niyetli olduğunu belirtiyor.Gayrimenkul satın alırken Iraklı ‘fiyatı’, Arap ‘görünümü’, İngiliz ‘konumu’ birinci sıraya koyarken, yatırımcıların Türkiye’yi tercih etmesinin nedenleri ortasında iklim 53,2 ile öne çıkıyor. Türkiye deyince Almanya ‘misafirperverlik’, Cezayir ‘Erdoğan’ diyor.
Gayrimenkul Yurtdışı Tanıtım Derneği (GİGDER), saha çalışması pazar araştırma şirketi AGS Global’e yaptırdığı ve Türkiye’nin 12 kentinde gayrimenkul yatırım geçmişi bulunan, 48 ülkeden toplam 410 memleketler arası yatırımcıyla 8 lisanda gerçekleştirilen ‘Rekabet ve İlham: Türkiye’de Yabancı Gayrimenkul Yatırımlarının Geleceğini İhracat Odaklı Tekrar Düşünmek’ isimli araştırmanın ikinci kısmını yayınladı.
Geçen ay birinci kısmının kamuoyuna tanıtıldığı araştırmanın açıklanan yeni datalarına nazaran, Türkiye’de gayrimenkul satın alanların memnuniyet oranı 83,2 üzere epey yüksek bir düzeyde. ‘Türkiye’den satın aldığınız gayrimenkulden mutlu kaldınız mı?’ sorusuna karşılık veren ülkeler incelendiğinde, Türkiye’deki gayrimenkul yatırımlarından en şad olan ülkeler sıralamasında birinci sırayı 95,8 ile Cezayir alırken onu 92,6 ile Rusya, 92 ile Almanya, 91,7 ile İngiltere, 89,7 ile Ürdün, 86,5 ile Irak, 76,9 ile İran, 66,7 ile Suudi Arabistan takip ediyor.
Araştırma kapsamında ‘Önümüzdeki periyotta Türkiye’den yeniden gayrimenkul satın almayı planlıyor musunuz?’ sorusunu ise araştırmaya katılan iştirakçilerin 70,2’si olumlu yanıtlarken, kararsız olanların oranı 18,5, yeni bir yatırım düşünmediğini söz edenlerin oranı ise 11,3 oldu. Öteki bir deyişle, 10 yatırımcıdan 7’si, dilek edilen Türkiye imajına dair iletisi gerçek alarak yeni bir gayrimenkul yatırımına niyetli olduğunu gösterdi.
Verileri pahalandıran GİGDER Lideri Ömer Faruk Akbal, “83,2’lik memnuniyet düzeyi epeyce güzel bir oran. Türkiye’nin tutundurma stratejileri konusunda sorun yaşamadığını ve bu eğilimin yatırım kararlarının 70,2 oran ile sürmesi istikametinde olumlu taraflı hareketi desteklediğini gösteriyor. Türkiye yapı arz ve kalitesi, kozmopolit kültürü, gayrimenkul satın alan yatırımcıya kendini meskeninde üzere hissettirmesi, yabancı dostu ekosistemi, sıhhat altyapısı konusunda kıymetli kaynaklarıyla global yatırımcının radarındaki en cazip gayrimenkul pazarlarının başında geliyor. Mülakat setlerinden elde ettiğimiz bilgilere nazaran, Türkiye’de gayrimenkul sahibi olmak, yabancı yatırımcılar tıpkı vakitte prestij ve statü göstergesi” dedi.
İşte ‘Türkiye’den yeniden konut alırım’ diyen ülkeler
Gelecek senaryolarına bakıldığında ise önümüzdeki periyotta Türkiye’den yeniden gayrimenkul satın almayı planlarım diyen ülkeler ortasında 72.4 oranıyla evet karşılığını veren Ürdün birinci sırada yer alıyor. Onu 66,7 ile Cezayir, 51,4 ile Irak, 43,6 ile Suudi Arabistan ve 41,7 ile İngiltere takip ediyor. Araştırmaya nazaran bu mevzuda kararsız olan ülkelerin başını 48 ile Almanya çekiyor. Onu 46,2 ile İran, 41,7 ile İngiltere, 37 ile Rusya izliyor. Bu bilgilere nazaran İngiltere ise gelecekte gayrimenkul satın almayı planlayanlar ile kararsızların oranının eşit olmasıyla dikkat çekiyor.
Iraklı ‘fiyatı’, Arap ‘görünümü’, İngiliz ‘konumu’ önemsiyor
Verilere nazaran, yatırımcıların 63,4’ü için gayrimenkul satın alırken en değerli etmen ‘fiyat’ iken, onu birinci 5’te 58,3 ile lokasyon, 36,6 ile görünüm, 28,8 ile karlılık ve 21,2 ile yapı özellikleri izliyor. Ülkelerin gayrimenkul satın alırken hangi özelliklerin belirleyici olduğu sorusuna verdiği çoklu karşılıklara nazaran, İngiltere 83,3 ile, Ürdün 62,1 ile konum’u, Suudi Arabistan 61,5 ile görünümü, Irak 75,7 ile, Almanya 68, Cezayir 54,2, İran 61,5 ile fiyatı, Rusya ise 51,9 ile hem pozisyon hem fiyatı en kıymetli karar kriteri olarak temel alıyor.
Parite tesiriyle bedelli Türk gayrimenkullerine olan iştah ve ilginin arttığının yadsınamayacağını kaydeden Akbal, “Bununla birlikte kimi ülkelerden yatırımcılar fiyatı birinci sıraya yazsa da, her ülke için bundan bahsedemeyiz. İngiliz ya da Ürdünlü yatırımcılar için pozisyonun, Suudi Arabistanlı yatırımcılar için görünümün değeri, manalı ipuçları içeriyor. İstanbul’da bugün ortalama bir gayrimenkulün metrekare fiyatı 450 euro iken Avrupa’da bu sayı 2-4 bin euro civarında. Türkiye’deki gayrimenkuller şimdi hakettiği kıymete ulaşmadı. Fiyat odaklı rekabetçiliği aşmanın yolu ise, pazar yelpazesini genişletmekten, yanlışsız pazarlama karmasının kurgulanmasından ve katma pahalı odaklı fiyatlandırma ile prestiji uygun yönetmekten geçiyor” diye konuştu.
Türkiye, Ürdün ve İran için ekonomik bir seçim, en yaygın kriter ise iklim
Araştırma datalarına nazaran, yatırımcıların Türkiye’yi tercih etmesinin nedenleri ortasında 53,2 ile iklim birinci sırada yer alıyor. Onu, 48 ile kültürel, toplumsal, dini ahenk, 39,8 ile inançlı ve istikrarlı bir hayat sunması, 34,9 ile uygun maliyetli tatil seçeneği ve 30,7 ile misafirperverlik faktörleri izliyor.
Ülkelerin Türkiye’yi neden tercih ettikleri sorusuna verdikleri çoklu cevaplar incelendiğinde, Suudi Arabistan 71,8 ile daha düzgün bir iklimi, Irak 70,3 ile inançlı ve istikrarlı ömrü yüklü kriter olarak alırken, Ürdün 55,2 ve İran 53,8 ile ‘yaşadığım ülkeye kıyasla daha ekonomik bir seçim’ cevabını veriyor. Araştırmada Rusya 77,8 ve Almanya 84 ile iklim derken, Cezayir 50 ile kültürel, toplumsal, dini üzere özelliklerde uyumluluğu tercih nedeni olarak gösteriyor. İngiltere ise 66,7 ile hem iklim hem de inançlı ve istikrarlı ömür kriterine nazaran yatırım kararını veriyor.
Verilere bakıldığında Türkiye’nin en cazip yanının her zevke hitap edebilecek kıymetleri olması olduğunu belirten Akbal, dijitalleşme ve data idaresinin yanı sıra çeşitli fuar ve tanıtım aktiviteleri ile ülke bazlı pazarlamanın önümüzdeki periyotta daha çok kıymet kazanacağını vurguladı.
‘Projelerin vaktinde bitirilmemesi’ memnuniyetsizlik nedeni
Yatırımcılara Türkiye’den gayrimenkul satın aldıktan sonraki süreçte tüm satın alma süreci ve sonrası bir bütün olarak değerlendirildiğinde memnuniyet seviyesi sorulan araştırmada, bu süreçte memnuniyet oranının 77,3 ile satın alma kararından duyulan memnuniyet seviyesinin gerisine düşüldüğü görülüyor. Araştırmada yatırımcılar ‘Satın alım sonrası yaşadığınız problemler nelerdir?’ sorusuna verdikleri çoklu cevaplarda, projelerin vaktinde tamamlanmaması (77,4), genel masraflar konusunda yanlış bilgilendirme (36,6), site idaresiyle yaşanan meseleler (30,1), elektrik, su, doğalgaz vb. bağlatma (16,1) ve 14 ile vatandaşlık hakkı edinme ile ilgili sıkıntıları sıralıyor.
Yatırımcılar, çoklu karşılık sistemiyle yanıtladıkları ‘Türkiye’de yaşamayla ilgili en değerli memnuniyetsizlik sebebiniz?’ sorusunu yani süreçten genel manada mutlu olmama nedenlerini ise güvenlik derdi (59,1), yabancılara olumsuz bakış (37,9), kültürel-sosyal uyuşmazlık (36,4) ve lisan sorunu (22,7) olarak gösteriyor.
Ülkeler Türkiye’yi hangi öne çıkan sözlerle tanımlıyor?
Araştırmaya katılanların 49’una hükümran olan Türkiye imajı, ‘güzel ülke’ iken, İslam ve Müslümanlık 28,2 ile Türkiye imajının öteki kıymetli bileşenidir. Tarih 6,1 ve deniz 5 ile öbür öne çıkan faktörler olarak yer alıyor. Araştırmada mülakatlar sürecinde de yatırımcıların en çok vurgu yaptığı konular; kültürel ve dini yakınlık, kendini meskeninde üzere hissetme, tatil, yatırım ve iş için elverişli bir destinasyon olması olarak öne çıkıyor. Örneğin Türkiye’nin yanı sıra Avustralya’da da yatırımları olan ABD vatandaşı bir yatırımcı için Türkiye, Avustralya’ya nazaran çok daha cazip ve tabir-i caizse ikinci mesken niteliğinde bir destinasyon.
Suudi Arabistan: Güzel, itimat, İstanbul
Irak: Doğa, kusursuz, evim
Ürdün: İslam, misafirperverlik, güçlü
Rusya: Deniz, tarih, İstanbul
Almanya: Misafirperverlik, Antalya, kalite
Cezayir: Erdoğan, İslam, tarih, güzel
İran: Komşu, iklim, hoşluk, istikrar
İngiltere: İklim, inanç, hoş, gastronomi
Yatırımcılar Türkiye’ye alternatif nerelere bakıyor?
Araştırma kapsamında her ülkeden olmak üzere yabancı yatırımcılarla düzenlenen mülakat setinden edinilen bilgilere nazaran ise, birtakım ülkelerin yurtdışı gayrimenkul yatırımı kararı alırken ajandasında Türkiye’den öteki bir ülke bulunmuyor, az sayıda yatırımcı ise Türkiye ile birtakım Avrupa ülkelerini de değerlendirdiklerini vurguluyor. Türkiye ile emsal iklim özelliklerine sahip Akdeniz çanağı ülkeleri Portekiz, İspanya, Yunanistan ve Malta alternatif yatırım senaryolarına bahis olan başka ülkeler olarak dikkati çekiyor.
Özellikle Suudi Arabistan, Kuveyt ve Katar üzere Ortadoğu ülkelerinden yatırımcılar için Türkiye, çok alternatifli bir yatırım senaryosunun ögelerinden birini oluşturuyor. Türkiye dışında öteki ülkelerde gayrimenkul yatırımları olduğunu tabir edenlerin zikrettikleri ülkelere bakıldığında; araştırma raporunun “benchmark” ülkesi pozisyonundaki İngiltere pazarı ile dünyanın en büyük denizi çok gayrimenkul pazarı niteliğindeki ABD pazarı ön plana çıkıyor. BAE, ismi birden fazla zikredilen yatırım destinasyonlarından biri pozisyonunda iken Cezayir ise MENA bölgesinin yükselen gayrimenkul ekosistemlerinden biri olarak yatırımcının radarına girmiş durumda. Başka öne çıkan destinasyonlar ise; Kanada, Avustralya, İspanya, Filistin, Ürdün üzere ülkeler…
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
