Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü, 8-10 Mart 2021 tarihleri ortasında Doğu Akdeniz’de düzenlenecek NEAMWave21 tsunami tatbikatında Tsunami Hizmet Sağlayıcı olarak katkı sunacak. Enstitü, Atina Ulusal Rasathanesi ile eşgüdüm içerisinde kurgulanan Doğu Akdeniz’de Kıbrıs adası açıklarında 7.7 büyüklüğünde bir zelzele senaryosu üzerinden Tsunami Hizmet Sağlayıcı olarak tatbikata dahil olacak ve dört saatlik vakit diliminde yedi başka bildirisi ulusal ve milletlerarası tüm paydaşlarına iletecek.
8 Mart 2021 tarihinde saat 12.00’de başlayacak tatbikat ile tarihte büyük tsunamilerin yaşandığı Doğu Akdeniz bölgesinde tsunami farkındalık, hazırlık ve ziyan azaltımı çalışmalarına katkı sağlanması hedefleniyor. Bilindiği üzere, son olarak 30 Ekim 2020’de gerçekleşen 6.9 büyüklüğündeki Doğu Ege sarsıntısının tetiklemiş olduğu tsunami, İzmir Seferihisar ilçesi Sığacık ve Akarca bölgeleri ile Urla ilçesi Zeytineli bölgelerinde tesirli olmuştu.
Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Zelzele Araştırma Enstitüsü, UNESCO – Hükümetlerarası Oşinografi Kurulu (IOC) – Kuzeydoğu Atlantik, Akdeniz ve İrtibatlı Denizler Tsunami Erken İkaz ve Ziyanlarını Azaltma Sistemi – Hükümetlerarası Uyum Kümesi (ICG/NEAMTWS) çatısı altında Ulusal Tsunami İhtar Merkezi (UTUM/NTWC) olarak vazife yapmakta ve sorumluluk alanları Karadeniz, Ege ve Doğu Akdeniz’i kapsayacak biçimde ülkemiz ve etrafında meydana gelen tüm sarsıntıları ve denizlerde meydana gelebilecek su düzeyi değişimlerini gözlemleyerek ilgili ulusal kurum ve kuruluşlara Sarsıntı Bilgi Bildirisi ve Tsunami Erken Uyarısı veren, ICG/NEAMTWS tarafından Tsunami Hizmet Sağlayıcı olarak akredite edilmiş̧ 7/24 operasyonel bir merkez olarak faaliyetlerine devam etmekte ve ülkemizde tsunami farkındalık-zarar azaltımı konusunda çok boyutlu çalışmaları yürütmeye devam ediyor.
Kuzey-Doğu Atlantik, Akdeniz ve İlişkili Denizler Bölgesindeki birinci Tsunami Tatbikatı, eş başkanlığı KRDAE tarafından yürütülmüş olan ICG/NEAMTWS Tsunami ve Haberleşme Tatbikatı Misyon Grubu tarafından 27-28 Kasım 2012 tarihlerinde muvaffakiyet ile gerçekleştirildi. KRDAE bu tatbikata Doğu Akdeniz’de bir zelzele senaryosu ile dahil oldu. İkinci Tsunami Tatbikatı NEAMWave14, 28-30 Ekim 2014 tarihlerinde gerçekleştirildi, KRDAE bu tatbikatta Karadeniz’de bir Tsunami Senaryosu için bildiri gönderici olarak yer aldıve bu sayede Karadeniz’e birinci sefer olarak NEAMTWS çalışmalarında yer verildi. ICG/NEAMTWS’in 3. Tsunami Tatbikatı olan NEAMWave17’de KRDAE 1 Kasım 2017’de Antakya/Samandağ bölgesinde 1872 yılında meydana gelen Ms7.2 büyüklüğündeki sarsıntı üzerinden daha büyük (Mw 7.4) bir zelzele senaryosu geliştirerek tatbikata iştirak sağlandı. KRDAE, NEAMWave17’de Antakya bölgesine odaklanarak halihazırda insani ve askeri bir krizin vuku bulduğu bir bölgede meydana gelebilecek eşzamanlı iki başka doğal afetin ve tetikleyebileceği teknolojik afet/afetlerin (örneğin BOTAŞ Hatay Doğalgaz/İskenderun Petrol Boru Çizgisinde hasar ve yangın, BOTAŞ İskenderun Limanında tsunami nedeni ile tanker temasında kopma sonucunda deniz kirliliği vs.) tesirlerinin karar vericiler tarafından daha âlâ anlaşılmasını sağlamak ve bu sayede bölgede faaliyet gösteren AFAD ve TSK üzere kurumların yanı sıra Birleşmiş Milletler Yüksek Komiserliği ve Avrupa Birliği – Afet Acil Durum Uyum Merkezi üzere kurumların da dikkatlerini çekti.
ICG/NEAMTWS’in 4. Tsunami tatbikatı olan NEAMWave21, 11 Mart 2011 Tohoku deprem-tsunamisinin 10. yılına denk gelen hafta içerisinde, 8-10 Mart 2021 tarihleri ortasında gerçekleştirilecek. Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi ve Sarsıntı Araştırma Enstitüsü, Atina Ulusal Rasathanesi ile eşgüdüm içerisinde kurgulanan Doğu Akdeniz’de Kıbrıs adası açıklarında Mw 7.7 büyüklüğünde bir sarsıntı senaryosu üzerinden Tsunami Hizmet Sağlayıcı olarak tatbikata 8 Mart 2021 tarihinde dahil olacak ve dört saatlik bir vakit diliminde yedi başka iletisi ulusal ve milletlerarası tüm paydaşlarına iletecek. Tanımlanan senaryo doğrultusunda tsunami tesir alanı Doğu Akdeniz’in tamamını kapsayacak.
NEAMWave21 tatbikatının ülkemizde ve bölgede tsunami farkındalık, hazırlık ve risk azaltımı çalışmalarının yanı sıra teknolojik afetleri tetikleyen doğal tehlikelere hazırlık ve bütünleşik afet risk azaltımı çalışmalarına da katkı vermesi amaçlanıyor.
Kaynak: (BHA) – Beyaz Haber Ajansı
