Kaspersky raporuna nazaran Stalkerware yani çoklukla aile içi şiddet için kullanılan bilinmeyen takip yazılımları 2020’de çankaya Escort toplam 53 870 taşınabilir kullanıcıyı etkiledi Husus dünya çapında değerli bir sorun olmaya devam ediyor
Kaspersky nin The State of Stalkerware 2020 raporu takip yazılımları konusunda durumun bir evvelki yıla keçiören Escort nazaran pek iyileşmediğini gösteriyor 2019’da takip yazılımlarından etkilenen 67 500 taşınabilir kullanıcı vardı Takip yazılımı çoklukla yakın bir partnerin hayatını dijital olarak denetim etmek için kullanıldığından sonuçları değerlendirirken pandeminin başlangıcını etimesgut Escort hesaba katmak da kıymetli Bu durum dikkate alındığında dünya çapında takip yazılımlarından etkilenen kullanıcıların yıllık eğrisinin sayılar tekrar istikrar kazanmaya başlamadan evvel Mart Haziran 2020 ortasındaki raporlarda düşüş göstermesi şaşırtan değil Bu dünya çapında karantinanın başlamasıyla ve daha sonra dünyadaki birçok ülkenin kısıtlamaları hafifletmesiyle birebir vakte denk geliyor
Takip yazılımlarının global boyutu
Taciz yazılımı aracılığıyla uygulanan siber şiddet dünyadaki tüm toplumları ve ülkeleri etkileyen global bir fenomen Rusya Brezilya Amerika Birleşik Devletleri Hindistan ve Meksika Kaspersky raporuna nazaran 2020 de kullanıcıların en çok takip yazılımı mağduru olduğu ülkelerin başında geliyor Almanya global sıralamada altıncı sırada yer alan birinci Avrupa ülkesi olarak dikkat çekiyor Birinci 10 sırada İran İtalya Birleşik Krallık ve son olarak Suudi Arabistan yer alıyor
Ülke |
Etkilenen Kullanıcılar |
|
1 |
Rusya Federasyonu |
12389 |
2 |
Brezilya |
6523 |
3 |
ABD |
4745 |
4 |
Hindistan |
4627 |
5 |
Meksika |
1570 |
6 |
Almanya |
1547 |
7 |
İran |
1345 |
8 |
İtalya |
1144 |
9 |
Birleşik Krallık |
1009 |
10 |
Suudi Arabistan |
968 |
Tablo 1 2020 yılında dünya genelinde yazılımlarından en çok etkilenen birinci on ülke
Kaspersky Araştırma Geliştirme Grubu Önderi Victor Chebyshev şunları tabir ediyor “Takip yazılımından etkilenen kullanıcı sayısı epeyce yüksek ve her gün yeni örnekler tespit ediyoruz. Tüm bu sayıların ardında birinin gerçek hayat öyküsü olduğunu, bunların sessiz bir yardım daveti olduğunu hatırlamak lazım. Bu nedenle, mevzuyu daha âlâ anlamak ve takip yazılımlarının kullanımını sona erdirmek için çalışan topluluklarla fotoğrafın kendi hissemize düşen kısmını paylaşıyoruz. Siber şiddetten etkilenenlerin faydasına olacak formda tespit ve muhafazayı daha da iyileştirebilmemiz için bulgularımızı paylaşmamız gerektiği ortada.”
Siber şiddete karşı eylem
Kaspersky 2021’den beri Avrupa Komitesi’nin Haklar Eşitlik ve Vatandaşlık Programı ile desteklemeyi seçtiği AB çapındaki DeStalk projesinde çalışmak için dört ortağıyla güçlerini birleştirdi
Kaspersky 2019’daki DeStalk’ten evvel dokuz öbür kuruluşla birlikte şu anda beş kıtadan 30 üyesi olan Stalkerware Aksisi Koalisyonu Coalition Against Stalkerware kurdu Koalisyon bilinmeyen yazılımların tespit edilmesini kar gayesi gütmeyen kuruluşlardan ve şirketlerden karşılıklı öğrenmeyi uygunlaştırmayı ve toplumsal farkındalığın artırılmasını amaçlıyor
Electronic Frontier Foundation Siber Güvenlik Yöneticisi Eva Galperin şu yorumda bulunuyor Stalkerware Zıddı Koalisyon üye kuruluşları, geçen yıl farkındalık yaratma, takip yazılımlarının tespiti ve aile içi istismardan kurtulanların günlük hayatlarına ait araştırmalar dahil olmak üzere büyük adımlar attı. Koalisyon, karmaşık bir probleme bütünsel olarak yaklaşmamıza yardımcı oluyor. Bu sorunun kolay bir tahlili yok, birçok cephede ilerlemeye devam etmeliyiz.“
Bunlara ek olarak Kasım 2020’de Kaspersky kar emeli gütmeyen kuruluşların aile içi şiddet mağdurlarını desteklemelerine ve mahremiyetlerini müdafaalarına yardımcı olmak için TinyCheck isimli fiyatsız bir casus yazılım tedbire aracı yayınladı Aracın eşsiz özelliği saldırganın farkına varmadan takip yazılımlarını tespit etmelerini ve etkilenen kullanıcıları bilgilendirmelerini sağlıyor Araç BT güvenlik topluluğu tarafından destekleniyor ve topluluk yardımıyla daima güncelleniyor
Mobil aygıtlarında takip yazılımı yüklü olup olmadığını aşağıdaki işaretlere bakarak denetim edebilirsiniz
- Yüklü uygulamalardaki müsaadeleri denetim edin Stalkerware uygulamaları iletilere arama günlüklerine pozisyona ve başka ferdî etkinliklere kuşkulu erişime sahip geçersiz bir uygulama ismi altında gizlenebilir Örneğin coğrafik pozisyonunuza erişimi olan Wi Fi isimli bir uygulama kuşkulu bir adaydır
- Artık kullanmadığınız uygulamaları silin Uygulama bir ay yahut daha uzun bir müddet içinde açılmadıysa artık gerekli olmadığını varsayabilirsiniz İlerde fikriniz değişirse her vakit yine yükleyebilirsiniz
- Android aygıtlarda bilinmeyen kaynaklar ayarlarını denetim edin Aygıtınızda bilinmeyen kaynaklar aktifse bu üçüncü bir kişi tarafından istenmeyen bir yazılımın yüklendiğinin bir işareti olabilir
- Tarayıcı geçmişinizi denetim edin Takip yazılımını indirmek için istismarcının etkilenen kullanıcının bilmediği birtakım web sayfalarını ziyaret etmesi gerekecektir Alternatif olarak hiçbir geçmiş kaydı yoksa bu istismarcının geçmişi sistemli olarak sildiğine dair ipucu olabilir
- Sizi her türlü taşınabilir tehdide karşı koruyan ve aygıtınızda nizamlı denetimler yapan Kaspersky Internet Security for Android siber güvenlik muhafazasını kullanın.
Takip yazılımını aygıttan kaldırmadan önce şunları yapın:
- Cihazda bulunan takip yazılımlarını kaldırmak için çabuk etmeyin istismarcı bunu fark edecektir İstismarcıyı potansiyel bir güvenlik riski olarak kıymetlendirmek çok değerlidir Birtakım durumlarda kişi bu duruma reaksiyon olarak makus davranışlarını artırabilir
- Yardım ve güvenlik planlaması için aile içi şiddet mağdurlarını destekleyen lokal yetkililerle ve hizmet kuruluşlarıyla irtibata geçin
- Kaldırmadan evvel takip yazılımlarının delillerini saklamak isteyip istemediğinizi değerlendirin
- İçgüdülerinize itimadın ve size nazaran en inançlı olanı yapın
Kaynak BHA Beyaz Haber Ajansı